De theorie van autopoiesis toont aan dat een persoon alleen kan reageren binnen de mogelijkheden van zijn structuur. Wanneer een persoon niet lijkt om te kunnen gaan met de impulsen is er volgens deze theorie een gebrek aan kennis. Hieruit volgt dat een conflict het ontbreken van een cognitief domein laat zien. De voorbeelden bewijzen dit. Ik meen dat dit domein kan worden aangeduid als dat van de grote menselijke deugden en ondeugden. In het geval van een conflict zijn dat de grote menselijke gebreken, die ook wel de, de zeven hoofdzonden worden genoemd.[14] Het gaat niet om het aantal of de lijst zelf, omdat bijvoorbeeld ook angst, bedrog, schaamte of macht kunnen worden genoemd, maar al deze elementen wijzen op dit domein waarin sprake is van een cognitieve leemte.[15] Wat er ook gebeurt in conflict, het is mijn beleving dat het altijd terug te voeren is op een van deze elementen. Dit lijkt op het eerste gezicht nogal vreemd en de neiging bestaat om het te ontkennen en tegen te spreken. Het loont de moeite om te accepteren dat het waar zou kunnen zijn en zelf op onderzoek uit te gaan. U zult dan merken bij uzelf dat de emotionele reactie die u in een conflict heeft u de weg wijst naar een koppeling met wat wij de grote menselijke gebreken noemen. Hoe u dat kunt doen komt hierna nog aan de orde.

In autopoiesis is de structuur van een persoon die nog niet (in voldoende mate) heeft geleerd om te gaan met bepaalde menselijke ondeugden de basis voor het conflict, eerst intern en daarna extern. En aldus, zo is mijn mening, is een conflict het leerproces om te leren gaan met de eigen cognitieve tekortkomingen op dit gebied. Zo bezien is een conflict dus de vraag aan een persoon of deze al is begonnen te leren er mee om te gaan en in hoeverre hij daarin al is geslaagd.

Teruggebracht naar de voorbeelden die ik gaf, is dit voor de man zijn jaloezie; In het geval van de auto-incident trots en in het geval van het verhaal in de metro is het misschien bijna wel iedere menselijke ondeugd, maar meer waarschijnlijk woede, en in het geval van de ouder en het kind staan echt alle mogelijkheden open.